Tuổi vị thành niên là thời kỳ phát triển đặc biệt, trẻ em lớn lên và phát triển để trở thành người lớn. Đây là thời kỳ xảy ra đồng thời nhiều thay đổi gồm: sự lớn lên và trưởng thành của cơ thể, sự thay đổi về tâm sinh lý và các mối quan hệ xã hội. Ở lứa tuổi này những hiểu biết về sức khỏe sinh sản chưa đủ để chuẩn bị tốt tâm lý, dễ bị tổn thương, những kiến thức có được không đủ để bảo vệ bản thân, gây ra nhiều hệ lụy lớn như quan hệ tình dục sớm, có thai ngoài ý muốn,…
Ở lứa tuổi này nếu quan hệ tình dục không an toàn, mang thai ngoài ý muốn sẽ làm gia tăng tỉ lệ bệnh tật và tử vong cho cả người mẹ và thai nhi. Hiểu rõ về sức khỏe sinh sản và những chức năng sinh lý sẽ giúp trẻ VTN tránh được những hệ lụy đáng tiếc có thể xảy ra. Dưới đây là những câu hỏi, trả lời thắc mắc thường có giúp vị thành niên hiểu hơn về sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ.
Khi nào nam nữ có thể bắt đầu quan hệ tình dục?
Không có thời điểm nào là tối ưu để giao hợp cho mọi đối tượng, thời điểm là do người đó quyết định. Có rất nhiều cách làm cho bạn thỏa mãn tình dục mà không cần phải giao hợp. Cho và nhận những cử chỉ âu yếm đều chứng tỏ và chia sẻ được tình yêu của mình mà không cần phải giao hợp.
Thời điểm nào là “an toàn” để quan hệ tình dục?
Không có thời điểm nào được coi là an toàn khi quan hệ tình dục không được bảo vệ vì ngoài khả năng mang thai bạn có thể bị lây truyền các bệnh lý lây lan qua đường tình dục. Các bệnh lý lây lan qua đường tình dục có thể lây truyền bất kể thời điểm nào từ người đã bị nhiễm bệnh sang người chưa bị nhiễm bệnh.
Điều gì xảy ra sau khi tinh dịch được phóng vào bạn nữ? Tinh dịch ở đó cho đến khi chết hay bị chảy ra? Nếu tinh dịch tồn tại trong đó, điều gì sẽ xảy ra một khi nó chết?
Sau khi tinh dịch dược phóng vào âm đạo, nó sẽ di chuyển xa hơn nữa, lên âm đạo, qua cổ tử cung và lên vòi trứng hoặc sẽ chảy ra ngoài. Hầu hết tinh dịch sẽ bị chảy ra ngoài khi bạn nữ đứng lên. Phần tinh dịch còn lại trong tử cung bạn nữ sẽ mang tinh trùng, các tinh trùng này có khả năng sống khoảng 3 ngày.
Các bạn nữ vẫn có thể mang thai dù chỉ sau một lần giao hợp đầu tiên?
Đúng vậy, bạn nữ có thể mang thai ngay từ lần đầu tiên giao hợp. Khả năng mang thai này thay đồi từ người này sang người khác, phụ thuộc vào bạn nữ đang ở vào giai đoạn nào chu kỳ kinh. Càng ở giữa chu kỳ kinh, tức khoảng ngày thứ 14 của chu kỳ (nếu chu kỳ của bạn là 28 ngày), khả năng mang thai càng cao.
Nếu bạn nam rút dương vật trước khi xuất tinh thì bạn nữ có tránh được có thai không?
Dù bạn nam rút dương vật trước khi xuất tinh, bạn nữ vẫn có thể có thai. Điểu này là do dịch của bạn nam có thể đã chứa tinh trùng và chảy ra ngay trước và trong khi giao hợp, không cần đợi đến thời điểm xuất tinh, tinh trùng mới tiết ra.
Tinh trùng có thể xuyên qua áo quần?
Không, đa phần quần áo như là những bức tường cản chống lại sự xâm nhập của tinh trùng.
Có thai ở lứa tuổi vị thành niên gây khó khăn gì?
Mang thai tuổi vị thành niên không chỉ đơn thuần là vấn đề về sức khỏe mà còn làm mất đi tiềm năng, rút ngắn cơ hội học hành và hạn chế sự lựa chọn trong tương lai. Trong khi đó điều kiện kinh tế chưa ổn định gây áp lực lớn cho gia đình và bản thân. Bên cạnh đó sẽ trở thành người mẹ trẻ vị thành niên chưa đủ phát triển hoàn toàn về thể chất và tinh thần.
Các bạn khi có những thắc mắc về quan hệ tình dục sớm, bạn sẽ hỏi ai?
Thầy cô, nhân viên y tế trường học, các tổng đài sức khỏe, các bác sĩ, chuyên gia về sức khỏe vị thành niên ở các bệnh viện và các trung tâm y tế là nơi vị thành niên có thể hỏi và được giải đáp các thắc mắc của mình về sức khỏe sinh sản.
Vị thành niên tự giác thực hành tình dục an toàn là tự bảo vệ mình và bảo vệ bạn tình, đem lại sự yên tâm, an toàn, ít có nguy cơ bị bệnh lý lây qua đường tình dục, nhất là HIV/AIDS, giảm nguy cơ bị ung thư cổ tử cung, vô sinh và có thai ngoài ý muốn.
(CDC Đà Nẵng)